雲在青天水在瓶 เมฆอยู่บนฟ้าน้ำอยู่ในบ่อ

คนในสมัยถัง ชื่อหลี่เอ๋า 李翱 ไปถามปัญหาธรรม กับพระอาจารย์เหย้าซัน 药山禅师

หลี่เอ๋าถามว่า “มรรคคืออะไร ?”

พระอาจารย์เหย้าซันเอามือหนึ่งชี้ไปที่ท้องฟ้า อีกมือชี้ไปในน้ำ แล้วถามว่า “เข้าใจหรือไม่?”

หลี่เอ๋าตอบว่า “ไม่เข้าใจ” ท่านจึงตอบว่า “雲在青天水在瓶 เมฆอยู่บนฟ้าน้ำอยู่ในบ่อ”

หลี่เอ๋าได้ฟังก็แจ้งในธรรม และได้นำคำของพระอาจารย์เหย้าซัน ไปแต่งกลอน ดังนี้

煉得身形似鶴形，บำเพ็ญกายาดุจกระเรียน
千株松下兩函經。ไต้สนพันปีสองคัมภีร์
我來問道無餘說，ข้ามาถามธรรมไร้คำตอบ
雲在青天水在瓶。เมฆอยู่บนฟ้าน้ำอยู่ในบ่อ

ถาม : มรรคหรือธรรม อยู่ที่ใด ? ต้องแสวงธรรมหรือไม่ ?

ตอบ : มรรคหรือธรรม คือธรรมชาติ มีอยู่ทุกที่ ไม่เว้นแม้แต่เมฆบนท้องฟ้า หรือน้ำในลำธาร หรืออีกนัยหนึ่งคือ ธรรมหรือมรรค ก็อยู่ในตัวเราทุกคน การเรียนรู้ศึกษาและปฏิบัติธรรม คือการเรียนรู้ธรรมชาติ คือการเข้าใจตนเอง เรียนรู้ตนเอง ถ้าตนเองไม่เข้าใจ ก็ไม่มีประโยชน์

การจาริกแสวงธรรมเป็นเรื่องที่ดี แต่ถ้าหวังจะแสวงธรรมจากภายนอก ก็ถือว่าไม่ถูกต้อง เต๋าก็ดี นิพพานก็ดี เทพเจ้า, พระโพธิสัตว์ และพระพุทธเจ้าทั้งหลายก็ดี ไม่ได้อยู่ที่วัด ไม่ได้อยู่ที่สวรรค์ ไม่ได้อยู่ที่พุทธเกษตร ไม่ได้อยู่ที่แดนนิพพานอมตะนคร หากแต่อยู่ในใจของเราเอง

26 พฤษภาคม 2015